Dankwoord

Dit proefschrift is het resultaat van zes jaar artistiek onderzoek, waarin ik op zoek ben gegaan naar mogelijke strategieën om tegen het antropoceen te ageren en dit tijdperk te visualiseren door gebruik te maken van organische fotografische processen, artistieke methodieken en participatieve designmethodes gekoppeld aan wetenschappelijke en filosofische inzichten.

Het was een proces vol onzekerheden, met weinig aanwijzingen of aanknopingspunten, en met veel onbekende of nog onbestaande paden. Veel van deze paden leidden tot niets, anderen stoten weer op een betonnen dek of landen in een moerasachtig, haast niet doorwaadbaar gebied vol zwermen muggen en ander stekend gebroed. Andere paden mondden echter uit in een ongedefinieerde ruimte, vol blinde vlekken en een met ideeën bevuilde bodem, waar genoeg inspiratie uit te halen viel voor meer dan één mensenleven. Soms raakte ik verstrikt in het academische discours en raakte ik in de war van de richtingsaanwijzers en gidsen die me meerdere kanten leken op te sturen. Meer dan eens ben ik gedurende het onderzoeksproces mijn kaart verloren, was mijn kompas niet meer geijkt, het instrumentarium gebroken, of waren de broodkruimels opgegeten en vond ik de weg niet meer terug.

Soms was het pad helder, breed en overduidelijk, en soms hulde het landschap zich in een dichte industriële mist of liep het over van liefde. Het onderzoeksgebied bleek vooral ruimer, groter en soms leek het zich te blijven kunnen uitstrekken. Daarenboven leek dit gebied zich autonoom te bewegen, en vonden er grondverschuivingen plaats zodat er steeds naar een nieuwe houvast moest gezocht worden voor een vernieuwde ruimtelijke, sociale en mentale oriëntatie binnen en buiten het artistieke onderzoek.

Gelukkig stond ik er niet alleen voor en stonden er veel raadgevers op de route om steun te geven, te inspireren, of te helpen met het spoorzoeken naar vaste grond. Hiervoor wil ik iedereen bedanken die me op mijn weg heeft geholpen, gesteund, kansen heeft gegeven of eens tegen mijn achterwerk heeft geschopt. Het was soms zeker nodig, al doen de billen soms nog zeer. Ik weet dat ze liefdevol bedoeld waren.

Ik wil dan ook heel graag mijn echtgenote Leen Kelchtermans bedanken voor haar onvoorwaardelijke liefde en steun, maar ook voor de ettelijke keren dat ze mij uit de stinkende modder en woordenbrij heeft getrokken. Ondanks alles ben je me graag blijven zien, en dat betekent de wereld voor mij. Een grootse dankjewel is ook gericht aan ons zoontje Louis, van wie ik dacht dat ik hem als vader alles zou moeten leren, maar het omgekeerde bleek waar te zijn. Bedankt om me opnieuw te leren spelen, en de verwondering te zien. Bedankt, Louis, voor je open, scherpe, nieuwsgierige, speelse en kritische blik. Blijf vooral jezelf! Bedankt aan mijn ouders om er altijd te zijn, in alles. Dit doctoraat is opgedragen aan jullie allen.

Graag wil ik ook mijn promotoren dr. Leen Engelen, dr. Veerle Van der Sluys en dr. Dirk Reynders van Luca School of Arts bedanken die me tijdens het onderzoeksproces hebben begeleid en me de ruimte gegeven hebben om te kunnen dwalen, fouten te maken en nieuwe wegen te zoeken.

Bedankt aan de leden van mijn begeleidingscommissie, Jan Boelen en Scott Conarroe, om me scherp te houden en me met inspiratie te voeden in het begin en midden van mijn onderzoeksproces. Bedankt, Niels Hendriks, voor je leiding en begeleiding als onderzoekshoofd van de onderzoeksgroep Interactions.

Bedankt aan Z33 voor de mooie kans om mijn onderzoek in de best mogelijke setting te mogen tonen en een welgemeende dankjewel aan curator Ils Huygen om de puzzel van werken en verhalen in de ruimte te helpen leggen. Een enorm grote dankjewel verdient ook prof. dr. Jean Manca die met zoveel enthousiasme, integriteit en expertise de grenzen tussen wetenschap en kunst poreus weet te maken. Samen met het hele team van X-Lab hebben we kunnen schrijven aan een mogelijk duurzamere toekomst waarin electro-actieve bacteriën, organische zonnecellen een belangrijke rol gaan spelen. Bedankt, prof. em. Johan Valcke, voor je enorm waardevolle inzichten in de fotosynthese en je generositeit om je expertise te willen delen. Bedankt, Jeroen Hustings, voor het opzetten en uitvoeren van de experimenten rond de organische zonnecellen. Bedankt, Thessa Limbergen en Michel Deroeve, voor het mogelijk maken van een onmogelijke installatie. Bedankt, prof. Ann Cuypers, om de mijnkooltjes te willen analyseren en mee te denken in het onderzoek.

Bedankt aan alle kunstenaars en collega-onderzoekers waarmee ik tijdens dit onderzoeks-proces heb mogen samenwerken. Bedankt, Niek Kosten, voor de fijne samenwerking tijdens het project ‘NIMBY’ en je hulp met deze onderzoekswebsite. Ook een grote dankjewel voor Giacomo Piovan omwille van de enorm boeiende samenwerking in het participatieve onderzoeksproject ‘mijnKOOL’. Bedankt, Lieven Menschaert, Jenny Stieglitz, Pablo Hannon, Andries Vanvinckenroye en Veerle Tytgat, voor jullie bijdragen. Bedankt, Kristof Reulens, Eddie Guldolf en An Leemans, voor het geloven in een hoogst onzeker project dat uitmondde in ‘Transit’ en ‘mijnKOOL’. Bedankt aan LUCA school of Arts, Z33, UHasselt, Atelier LUMA, ENSP, het Emile van Doren-Museum en alle andere instellingen die hebben geholpen om dit onderzoek te kunnen realiseren.      

Bedankt aan alle deelnemers van de workshops, en aan alle planten en andere micro-organismes waarmee ik heb mogen samenwerken. Bedankt aan iedereen die ik niet heb kunnen vermelden.


Dit doctoraat zou er niet in deze vorm hebben gelegen zonder jullie steun.



Hasselt, november 2021

Kristof Vrancken